Kohesio-politika
EBren kohesio-politikak bere eskualde guztien ekonomiaren, gizartearen eta lurraldearen garapenaren alde egiten du lan.
Kohesio-politika Europar Batasuneko inbertsio-tresna garrantzitsuenetako bat da. Eskualdeen arteko desorekak murrizteko laguntza ematea du helburu.
Europaren integrazio-prozesuak hasieratik egin behar izan zien aurre hura osatzen duten eskualdeen arteko desberdintasunen erronkari, arreta berezia eskainiz landa-eremuei, industria-trantsizioak eragindako eremuei, natura- eta demografia-desabantailak dituzten guneei, bai eta merkatu bakarraren garapen-prozesuak eragin ditzakeen inpaktuei ere.
Batasunaren helburuen artean dago EBko herrialdeen arteko ekonomia-, gizarte- eta lurralde-kohesioa indartzea. Kohesio-politika funtsezko palanka bihurtu da Batasunaren hazkunde orekatuagoa lortzeko bidean aurrera egiteko, eta, besteak beste, enplegua sortzea, enpresen lehiakortasuna, garapen iraunkorra eta ingurumenaren babesa bultzatzen ditu, Europar Batasuneko eskualde eta hiri guztiei mesede eginez.
Kohesio-politika da Europar Batasuneko inbertsio-politika nagusia. Eskualdeen arteko desberdintasunak murriztea eta lurralde osoan garapen orekatua sustatzea du helburu. Horretarako, plan estrategiko bat eta inbertsio-pakete handi bat ditu, hainbat funtsen bidez gauzatzen dena.
Kohesio-politikaren aldeko Europako funtsak
EBk kohesio-helburuak lortzen laguntzen du, kudeaketa partekatuko araubidean funts batzuk abiaraziz. 2021-2027ko aldian, Espainia ondokoen onuraduna da:
-
inbertitu EBko eskualde eta hiri guztien garapen sozial eta ekonomikoan. -
enplegua eta gizarte bidezko eta sozialki inklusiboa sortzen laguntzen du. -
klima-neutraltasunerako trantsizioak gehien eragiten dien eskualdeei laguntzen die.
Estatu kide bakoitzak Europako Batzordearekin adosten duen elkartze-akordioak estatu kidearentzako kohesio-politikaren ildo estrategiko nagusiak ezartzen ditu programazioaldian zehar, kohesio-politikaren tresnen arteko jarduketan koordinazioa eta koherentzia bultzatuz. Ildo estrategiko handi horiek jarduera zehatzetan gauzatzen dira, kohesio-politikaren funts bakoitzaren esparruan diseinatutako programetan.
Eskualdeen aldeko politika
Kohesio-politikak lurralde-dimentsio nabarmena du, eta lurralde-desberdintasunak murrizten laguntzeko mekanismo gisa, modu naturalean kontzentratzen du bere inbertsio-ahalegina gutxien garatutako eskualdeetan.
Erkidegoko araudiaren arabera, EBko eskualdeak gutxien garatuta dauden eskualdeetan sailkatzen dira, trantsizioan edo garatuago dauden eskualdeetan, haien per capita BPGaren maila EB27ko batezbestekoaren % 75 baino txikiagoa izatearen, EB27ko batezbestekoaren % 75 eta % 100 bitartekoa izatearen edo EB27ko batez bestekoaren % 100 baino handiagoa izatearen arabera, hurrenez hurren. Eskualde-kategoria bakoitzerako, jarduerak kofinantzatzeko ehuneko desberdinak aurreikusten dira kohesio-politikaren funtsen kargura (% 85 gutxien garatuta daudenentzat, % 60 trantsizioan dauden eskualdeentzat eta % 40 garatuenentzat).
Estatuko eta Erkidegoko lehentasunekin bat dator
Kohesio-politikak, bere helburu nagusiaz gain, Batasunaren lehentasunak lortzen lagun dezan, 2021-2027ko aldirako helburu politiko batzuk ezarri dira (OP), eta horietan kontzentratzen da funtsen laguntza:
OP 1
Europa lehiakorragoa eta adimendunagoa, ekonomiaren eraldaketa berritzaile eta adimenduna eta informazioaren eta komunikazioen teknologietarako eskualdeko konektagarritasuna sustatuz.
OP 2
Europa berdeagoa, karbono-isurketa garbirik eta erresilienterik gabeko ekonomia baterako trantsizioan, trantsizio energetiko garbi eta bidezkoa, inbertsio berdea eta urdina, ekonomia zirkularra, klima-aldaketa arintzea eta horretara egokitzea, arriskuen prebentzioa eta kudeaketa eta hiri-mugikortasun iraunkorra sustatuz.
OP 3
Europa konektatuagoa, mugikortasuna hobetuz.
OP 4
Europa sozialagoa eta inklusiboagoa, Gizarte Eskubideen Europar Pilarraren aplikazioaren bidez.
OP 5
Herritarrengandik hurbilago dagoen Europa, era guztietako lurraldeen eta tokiko ekimenen garapen integratua eta iraunkorra sustatuz.
Kohesio-politika Espainian 2021-2027
35.562 milioi euroko zuzkidurarekin, Espainia da EBko kohesio-politikaren funtsen hirugarren onuradunik handiena 2021-2027ko aldian. Espainiako 2021-2027ko Elkartze Akordioa esparru-akordio zabala eta malgua da, eta estaldura ematen die Espainiak onuradun dituen kohesio-politikaren hiru funtsen eremuan diseinatutako programei (FEDER, FSE+ eta FTJ).
Espainiako elkartearen
akordioa 2021-2027
Elkartzeko erabakia (PDF)Akordioaren azalpen dokumentua (PDF)
Datu-taula, eskualdeka
Eskualdeak | EGEF | EGF+ | FTJ | GUZTIRA |
---|
Gutxien garatutako eskualdeak (*) | 12.254 | 5.846 | 160 | 18.260 |
Trantsizioan dauden eskualdeak (**) | 8.287 | 3.908 | 613 | 12.808 |
Eskualde garatuenak (***) | 2.857 | 1.541 | 96 | 4.494 |
| 97-03-23 | 11.296 | 869 | 562 |